نوروز ایرانیان

مفهوم نوروز

نوروز در لغتنامه دهخدا چنین معنی گردیده است:

روز اول ماه فروردین که رسیدن آفتاب است به نقطه ٔاول حمل . (غیاث اللغات ). روز اول فروردین که رسیدن آفتاب به برج حمل است و ابتداء بهار است و این را نوروز کوچک و نوروز عامه و نوروز صغیر گویند، و نیز ششم فروردین ماه روز خرداد که نوروز بزرگ و نوروز خاصه گویند. (رشیدی ) (از جهانگیری ). به معنی روز نو است ، وآن دو باشد، یکی نوروز عامه و دیگری نوروز خاصه ، و نوروز عامه روز اول فروردین ماه است که آمدن آفتاب به نقطه ٔ اول حمل باشد و رسیدن او به نقطه ٔ اول بهار است . گویند خدای تعالی در این روز عالم را آفرید و هر هفت کوکب در اوج تدویر بودند و اوجات همه در نقطه ٔ اول حمل بود، در این روز حکم شد که به سیر و دور درآیند و آدم علیه السلام را نیز در این روز خلق کرد، پس بنابراین این روز را نوروز گویند و بعضی گفته اند که جمشید که او اول جم نام داشت و عربان او را منوشلخ میگویند سیر عالم می کرد چون به آذربایجان رسید، فرمود تخت مرصعی بر جای بلندی رو به جانب مشرق گذارند و خود تاج مرصعی بر سر نهاده بر آن تخت بنشست ، همین که آفتاب طلوع کرد و پرتوش بر آن تاج و تخت افتاد شعاعی در غایت روشنی پدید آمد، مردمان از آن شاد شدند و گفتند این روز نو است ، و چون به زبان پهلوی شعاع را شید می گویند این لفظ را بر حکم افزودند و او را جمشید خواندند و جشن عظیم کردند و از آن روز این رسم پیدا شد.

ضدحال سفری یادتان نرود!

در این یادداشت سعی نموده ایم چند روشی را برای بدسفری حرفه‌ای شدن یادتان بدهیم که در این صورت یا به شیوه لقمان حکیم عمل می‌کنید و برای لذت بردن از سفر برخلاف آنچه گفته‌ایم عمل می‌کنید یا واقعا به یک بد سفر حرفه‌ای تبدیل می‌شوید و در پایان نوروز وقتی دوستان و آشنایان می‌پرسند تعطیلات چگونه گذشت، فریاد می‌زنید «افتضاح!»

* پیش از راه افتادن، حواس اعضای دیگر خانواده را پرت کنید تا آنها فراموش کنند فیوز کنتور خانه را قطع کنند و شیرهای اصلی آب و گاز را ببندند یا درهای خانه را قفل کنند تا وسط مسافرت همسایه‌های نگران به شما زنگ بزنند و بگویند خانه‌تان را آب گرفته یا به خاطر نشت گاز یا اتصالی سیم‌های برق آتش گرفته است یا دزدها خالی‌اش کرده‌اند.

* وقتی از خانه به قصد سفر راه افتادید، بعد از حدود یک ساعت به یاد بیاورید اوراق هویتی مثل شناسنامه، کارت ملی یا کارت‌های مهمی مانند کارت بنزین و کارت اعتباری ، دفترچه‌های بیمه و یا حتی  چمدانی مهم را جا گذاشته‌اید و لازم است برگردید.

* وقتی وارد جاده شدید کنار راننده بنشینید یا دائما با او صحبت کنید یا میوه پوست بکنید و در حالی که او رانندگی می‌کند سرپیچ‌ها مجبورش کنید میوه بخورد یا از تصادف‌های خونین جاده‌ای که در طول زندگی‌تان دیده‌اید برایش تعریف کنید.

* اگر خدای ناخواسته تصادف کردید در حالی که بقیه سعی می‌کنند آرامش‌شان را حفظ کنند یا غش کنید یا هوار بزنید یا با راننده دعوا کنید و او را مقصر بدانید تا بیشتر مضطربش کنید. اگر خودتان راننده هستید، همین برخورد را با دیگران داشته باشید.

* همیشه نفوس بد بزنید، مثلا وقت راه افتادن بگویید «من می‌دانم تصادف می‌کنیم» یا «یه حسی بهم می‌گه سفرمون خراب می‌شه» یا «فکر کنم این آخرین سفرمونه» و... پس از آن، هر وقت اتفاق ناخوشایندی می‌افتد عالمانه سرتکان بدهید که «مننننننن می‌دوووووونستم.»

*دیگران را مجبور کنید همراه شما در رستوران‌های بین راهی غذا بخورند تا همه با هم مسموم شوید و بیشتر فرصت مسافرت را در دستشویی و بیمارستان بگذرانید.

* هرگز با اعضای خانواده رو راست نباشید؛ مثلا اگر نظرتان را درباره اقامت در محلی می‌پرسند آنجا را تایید کنید و وقتی ساکن شدند، شروع به غر زدن کنید.

* لزومی ندارد لوازم شخصی‌تان را با خود به سفر ببرید.از مسواک و خمیر دندان و دمپایی تا شانه و لباس‌های گرم همه در ساک دیگران یافت می‌شوند و می‌توانید از آنها استفاده کنید. در مجموع منظورمان این است که لوازم دیگران را لوازم خود بدانید.

* یا کم حرف باشید و پاسخ هیچ‌کس را ندهید یا مثل رادیویی باشید که دگمه خاموشی ندارد آنقدر صحبت کنید که گوشه‌های دهان‌تان کف کند و آسایش همراهان را مختل کنید.

* با خانواده‌هایی که در دیگر اتاق‌های هتل، متل یا ویلاهای اطراف هستند، به بهانه‌های مختلف درگیر شوید.

این بهانه می‌تواند جای پارک خودرو باشد یعنی همان دعوای همیشگی بر سر این که چه کسی اول جای پارک را دیده است.چپ نگاه کردن هم بهانه خوبی است به آنها بگویید چرا به خانواده شما نگاه کرده‌اند، انتخاب مکانی برای نشستن هم واقعا برای دعوا راه‌انداختن مفید است، هر جا نشستند بگویید آنجا مال شماست و از پیش نشانش کرده بودید. سر و صدا هم بهانه مناسبی است مثلا بگویید به صدای گریه بچه‌ها یا خنده آدم بزرگ‌ها حساس هستید. علاوه بر این گزینه‌ها، موارد دیگری هم برای بهانه‌گیری هست، اما پیدا کردن شان بستگی به استعداد و خلاقیت شما دارد.

* اگر گروهی سفر می‌کنید بچه‌های کوچک فامیل را بترسانید. مجبورشان کنید بی‌سر وصدا و دست به سینه، گوشه‌ای بنشینند. اگر از شما سوالی کردند نشنیده بگیرید و خلاصه به آنها بفهمانید که دوست‌شان ندارید. اگر گروهی سفر نمی‌کنید بچه‌های خانواده‌های دیگر را تنبیه کنید. به آنها بگویید در اطراف شما بازی نکنند. هر خرابکاری را گردن آنها بیندازید و به والدین‌شان شکایت کنید. هرگز فکر نکنید که آنها به اقتضای کم سن و سالی حق دارند گاهی شیطنت کنند، از خطاهایشان نگذرید. اگر شما هم فرزندی دارید مسوولیت او را به دیگران واگذار کنید یا به امان خدا رهایش کنید.

* یکی از روش‌های بسیار مناسب برای زهر کردن سفر با کفش،این است که هیچ وقت و برای هیچ مکانی کفش مناسب نپوشید و یا این که از کفش‌های نو در سفر استفاده کنید، این طوری کفش‌ها پاهای شما را می‌زنند و تا پایان مسافرت از جایتان تکان نمی‌خورید.

* تابع برنامه‌ها نباشید، اگر دیگران می‌خواهند در محل اقامت بمانند شما اصرار کنید بیرون بروند و اگر می‌خواهند بیرون بروند بگویید مایلید در خانه بمانید.

* ناپدید شوید! سر بزنگاه خودتان را گم و گور کنید و 5 ـ 4 ساعت بعد شاد و خندان، در حالی که بقیه بشدت آشفته و نگران هستند برگردید و بگویید برای خرید یا پیاده‌روی بیرون رفته بودید و تلفن همراه‌تان را هم برای آرامش بیشتر خاموش کرده بودید.

* در فعالیت‌های گروهی شریک نشوید. اگر دیگران علاقه‌مند هستند بازی گروهی انجام بدهند یا به شکل گروهی خرید کنند، ظرف‌ها را بشویند یا غذا را حاضر کنند، خودتان را از جمع جدا کنید.

* در تقسیم مسوولیت‌ها ثابت کنید عرضه هیچ‌کاری را ندارید تا کسی جرات نکند وظیفه‌ای را به شما بسپرد. با این روش هم کاملا بیکار می‌شوید و هم بار مسوولیت‌های دیگران را سنگین‌تر می‌کنید.

* جوراب‌هایتان را نشویید و مسواک زدن را ترک کنید. در بیانی کلی‌تر می‌شود گفت رعایت بهداشت در سفر هیچ ضرورتی ندارد و هر چه کثیف‌تر باشید، بهتر و بیشتر می‌توانید مسافرت را به‌کام بقیه زهر کنید.

* تا جایی که می‌توانید سیگار بکشید تا همراهان تان بفهمند هوای پاک معنایی ندارد!

* اگر دارویی خاص و نایاب مصرف می‌کنید آن را جا بگذارید تا وقت همسفران با دنبال دارو گشتن در داروخانه‌های شهر مقصد بگذرد.

* رفتارتان باید دقیقا برخلاف جمع باشد. وقتی آنها شاد هستند، سگرمه‌هایتان را به هیچ وجه از هم نگشایید. وقتی غمگین هستند از ته دل بخندید و دست بیندازیدشان.

* شما نباید همراه با دیگران بخندید بلکه باید به دیگران بخندید. خانواده‌های دیگر را مسخره کنید. از نقاط ضعف آنها و بخصوص سر و وضع‌شان برای خندیدن بهره بگیرید. برای دیگران اسم‌های تحقیرکننده بگذارید یا نامشان را نیمه‌کاره صدا کنید.

* خودخواه باشید . در سفر فقط باید به شما خوش بگذرد. مهم نیست دیگران چه شرایطی داشته باشند. بهترین جا در خودرو و محل اقامت‌تان و بهترین جزء غذا حق شماست. در ضمن پز دادن فراموشتان نشود.

* جای چمدان‌تان کجاست؟ روی تخت دیگران.

* لجباز باشید. با همه چیز مخالفت کنید. اصلا لازم نیست به پیشنهادهای دیگران گوش کنید حتی می‌توانید پیش از شنیدن‌شان مخالفت‌تان را اعلام کنید.

* سفر بهترین فرصت برای انتقامجویی است. در مدت مسافرت، همه دلخوری‌های گذشته با همسفران را در ذهنتان مرور کنید و بعد خرده حساب‌ها را تصفیه کنید؛ مثلا شریک زندگی‌تان را یاد آخرین باری که با هم حرفتان شد بیندازید و به این ترتیب بحث و جدل‌ها را از نو آغاز کنید.

* از دیگران طلبکار باشید. همیشه تصور کنید آنها به شما قرضی نپرداخته دارند. با این شیوه همیشه خشمگین و ناراضی به نظر می‌رسید و اجازه نمی‌دهید دیگران از اوقاتشان لذت ببرند.

* ناخن خشکی، ویژگی تضمین‌شده‌ای برای خراب کردن سفر است. فکر کنید جیب ندارید. هرگز دست در جیب‌تان نکنید. اگر اعضای خانواده از شما پولی خواستند بگویید کارت اعتباری‌تان را جا گذاشته‌اید یا پول‌هایتان را گم کرده‌اید. اگر با خانواده‌های دیگر سفر می‌کنید مخارج خورد و خوراک را روی دوش آنها بیندازید. این کار هم دشوار نیست. وقتی نوبت پول خرج کردن می‌رسد تعارف کنید که خودتان حساب می‌کنید، آنها هم احتمالا تعارف خواهند کرد. درست در همین لحظه از فرصت استفاده کنید و بپذیرید که آنها هزینه‌ها را بپردازند.

گاهی هم تعارفات برای سرگرم کردن شما هستند مثلا به زور تعارف، دیگران را به برنامه‌ای که نمی‌خواهند در آن شرکت کنند ببرید یا توی بشقاب شان غذا بریزید یا آنقدر جلوی هر دری برای این که اول چه کسی رد شود، تعارف کنید که هربار همسفرها دری را می‌بینند وحشت‌زده شوند!

* در روش قبلی شما نباید تعارف را ادامه می‌دادید، اما در این قسمت یاد می‌گیرید چطور باید با تعارف کردن سفر را خسته‌کننده کنید. در این شیوه دائما تعارف کنید و آنقدر این رفتار را در قبال اعضای دیگر خانواده یا خانواده‌های همسفر ادامه دهید که کلافه شوند و بیشتر وقت‌شان در سفر به همین حرف‌ها بگذرد. این تعارفات می‌توانند اصرار بر انجام کارهایی بر خلاف میلتان باشند؛ مثلا وقتی علاقه و توانایی به عهده گرفتن مسوولیتی را ندارید اصرار کنید آن را به شما واگذار کنند.

* گاهی هم تعارفات برای سرگرم کردن شما هستند مثلا به زور تعارف، دیگران را به برنامه‌ای که نمی‌خواهند در آن شرکت کنند ببرید یا توی بشقاب شان غذا بریزید یا آنقدر جلوی هر دری برای این که اول چه کسی رد شود، تعارف کنید که هربار همسفرها دری را می بینند وحشت زده می شوند!

ده حقیقت تعجب‌آور در مورد پیام‌های کوتاه

در سال 2010 مردم رقم اعجاب‎‌انگیز 6.1 هزار میلیارد پیام کوتاه ارسال کردند؛ یعنی 192 هزار پیام کوتاه در هر ثانیه! میزان درآمد صنعت در ارسال پیام‌های کوتاه 114 میلیارد و ششصد میلیون دلار در سال بوده است. در سال ۱۹۹۲ نوکیا ۱۰۱۱، یکی از اولین گوشی‌های موبایل با شکل ساده (Candy Bar)، تنها امکان ۶۰ دقیقه مکالمه به کاربر می‌داد. حافظه این گوشی فقط برای ذخیره ۹۹ شماره مخاطب کافی بود و یک صفحه‌نمایش کوچک سیاه و سفید داشت. مقایسه آن با Lumia ۸۰۰ امروز مثل مقایسه خودروی فورد مدل T با شاتل فضایی در تمامی زمینه‌ها است؛ به استثناء یک مورد: امکان تایپ و ارسال پیام
امسال بیستمین سالگرد تولد پیام کوتاه است که برخلاف دیگر فناوری‌های کاربردی به ندرت در طی دو دهه گذشته تغییر کرده است. برای جشن گرفتن تأثیر حیرت‌انگیز پیام کوتاه بر دنیا، ده حقیقت تعجب‌آور در مورد پیام‌های کوتاه در این مطلب ذکر می‌شود:
یک: پدر اس‌ام‌اس ماتی ماکونن، یک مهندس فنلاندی است. او در سال ۱۹۸۴ در یک پیتزا فروشی در کپنهاگ، وقتی برای شرکت در کنفرانسی در مورد آینده ارتباطات موبایلی به دانمارک آمده بود، ایده سرویس پیام‌رسانی برای گوشی‌های دیجیتال GSM به ذهنش خطور کرد. متأسفانه او هرگز برای این کار پیشگامانه دستمزدی دریافت نکرد، زیرا حق امتیاز این ایده را به ثبت نرسانده بود.
دو: یک سال بعد، فرمت ۱۶۰ کاراکتری توسط محققی در زمینه ارتباطات به نام فریدهام هیلبرند تعیین شد. او در حالی که سعی می‌کرد این فناوری را استاندارد کند و به تلفن‌های همراه امکان انتقال و نمایش پیام‌ها را بدهد، متوجه شد که میانگین جملات یا سوالات تنها به ۱۶۰ کاراکتر نیاز دارد.
سه: اولین اس‌ام‌اس در سال ۱۹۹۲ توسط بریت نیل پاپ‌وُورس به مدیر اپراتور وُدافون، ریچارد جرویس در مهمانی کارمندان در شب کریسمس ارسال شد که متن آن این بود: "کریسمس مبارک". پاپ‌وورس سرویس ارسال پیام کوتاه یا همان اس‌ام‌اس را از کامپیوتر محل کار خود به یک گوشی موبایل اوربیتل ۹۰۱ ارسال کرد.
چهار: امروز ارسال پیام بیشترین استفاده را در میان سرویس‌های انتقال اطلاعات توسط تلفن همراه دارد؛ به طوری که ۷۴ درصد از همه موبایل‌های سراسر جهان را شامل می‌شود یا به عبارت دیگر، ۲.۴ میلیارد از ۳.۳ میلیارد مشترک از طریق ارسال پیام ارتباط برقرار می‌کنند.
پنج: در سال ۲۰۱۰ مردم رقم اعجاب‎‌انگیز ۶.۱ هزار میلیارد پیام کوتاه ارسال کردند؛ یعنی ۱۹۲ هزار پیام کوتاه در هر ثانیه! میزان درآمد صنعت در ارسال پیام‌های کوتاه ۱۱۴ میلیارد و ششصد میلیون دلار در سال بوده است.
شش: تحقیقات نشان می‌دهد که اس‌ام‌اس بازی هنگام رانندگی دو برابر خطرناک‌تر از رانندگی در حالت غیرعادی است. یک نمونه از حواس‌پرتی هنگام رانندگی در سال ۲۰۰۸ در انفجار قطار در ChatWorth کالیفرنیا اتفاق افتاد که جان ۲۵ نفر را گرفت. طی تحقیقات مشخص شد که راننده قطار درست قبل از حادثه ۴۵ پیام کوتاه ارسال کرده بود.
هفت: ارسال پیام زبان ویژه و جدیدی ایجاد کرده است که هدف آن کوتاه کردن تعداد کاراکترها است. محققان زبانشناس بر این عقیده‌اند که استفاده از زبان‌های عامیانه و اختصاری مانند چیزی که در زبان اس‌ام‌اس می‌بینیم در آینده منجر به تضعیف ادبیات و غلط دیکته‌ای و هجی کردن نادرست کلمات در میان کودکان شود.
هشت: از دلایل اصلی موفقیت ‌اس‌ام‌اس این است که با همه گوشی‌ها ‌می‌توان پیام کوتاه ارسال کرد و فعال کردن آن نیاز به چیزی ندارد. اس‌ام‌اس مقرون‌به‌صرفه‌ و ارزان‌تر از تماس تلفنی و استفاده از آن راحت است و امکان ارسال در تمامی شبکه‌ها را فراهم می‌کند. به این معنی که لازم نیست کاربران بدانند شخصی که برای او پیام ارسال می‌کنند از کدام شبکه موبایل استفاده می‌کند.
نه: مردم هم به طور اعجاب‌انگیزی در این شیوه‌ی برقراری ارتباط تبحر پیدا کرده‌اند. در سال ۲۰۰۵ سونجا کریستیانسن از نروژ رکورد سریع‌ترین تایپیست پیام کوتاه را به ثبت رساند. معنی این پیام این بود: "پیرانای تیزدندان از گونه سراسالموس و پیگوسنتروس، وحشی‌ترین ماهی‌ آب شیرین در دنیا است. در واقع، آنها به ندرت به انسان‌ها حمله می‌کنند." رکورد کنونی ۳۷.۲۸ ثانیه است.
ده: تایپ پیام منجر به عارضه تنوسینوویتز می‌شود که نوعی التهاب انگشت شست دست است و در اثر تایپ مداوم پیام ایجاد می‌شود. (شبیه آسیب آرنج است اما کوچکتر و کمتر ورزشی است.)
اگرچه پیام‌رسانی تغییرات بسیار کمی داشته است، اما راه درازی را طی بیست سال گذشته طی کرده است. گذشت آن روزها که پیام کوتاه به عنوان یک قابلیت غیرضروری به حساب می‌آمد و هرگز کسی سرو کارش به آن نمی‌افتاد. امروزه خیلی از ما بدون آن نمی‌توانیم زندگی کنیم.

تعارض قوانین در تشکیل قراردادها

تعریف عقد:

در پرداختن به موضوع اصلی بحث، که نگاهی به تعارض قوانین در تشکیل قراردادها است نخست، تعریفی از عقد ارائه می شود. مادۀ 183 قانون مدنی ایران در تعریف عقد بیان می دارد: "عقد عبارت است از این که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نموده و مورد قبول آن ها باشد." مادۀ 1101 قانون مدنی فرانسه، عقد را چنین تعریف می کند: "عقد عبارت از توافقی است که به وسیلۀ آن یک یا چند شخص در برابر یک یا چند شخص دیگر تعهد می کنند که چیزی را تسلیم کنند یا عملی را انچام دهند یا انجام ندهند."(1) با دقت در مفهوم دو مادۀ مزبور در می یابیم که دو تعریف تشابه زیادی با هم داشته و در نگارش مادۀ 183 قانون مدنی ایران، مقنن تا حدود زیادی تعریف قانون مدنی فرانسه از عقد را مد نظر قرار داده است.

تاثیر انقلاب اسلامی بر اصلاح آئین دادرسی در نظام حقوقی ایران

                      *منتشرشده در ضمیمه حقوقی شماره 40 روزنامه همشهری مورخ 19 بهمن 1388

اشاره:

با شکل گیری و پیروزی هر انقلابی باید منتظر تغییرات گسترده در ساختار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... در سطح آن کشور بود. این امر علی الاصول با تشکیل گروه، مجمع یا مجلسی برای اصلاح قانون اساسی پیشین کشور آغاز شده و با شکل گیری نهادهای قانونگذاری، اجرائی و قضائی-نظارتی ادامه خواهد یافت. بیشترین حجم کاری در این راه بر دوش ارگان قانونگذاری جامعه است. زیرا یا خود مستقلا پا به عرصۀ اصلاح قوانین می گذارد یا باید به بررسی اصلاحات پیشنهادی از سوی سایر قوا بپردازد. در این راه همیشه نوک پیکان اصلاح قوانین از سوی قانونگذار و نیز دستگاه قضائی به سمت بخش حقوقی کشور و به عبارت دقیق تر قوانین عادی است. چرا که قانون اساسی که در هر کشور به عنوان قانون شاخص و معیار عمل قرار می گیرد پیش از این مورد اصلاح قرار گرفته و موجب مشروعیت دستگاه های مختلف کشور گردیده است.

از عمده قوانینی که نیاز به اصلاح در آن احساس می شود، آئین دادرسی یا همان شیوۀ رسیدگی و صدور آرائ دادگاه هاست. اصلاح آئین دادرسی در ایران و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به دفعات اتفاق افتاده و هر بار نیز گویا نیاز دستگاه قضائی را برآورده ننموده که موجب اصلاح کلی آن گردیده است. در نوشتۀ حاضر، بر آنیم تا نقش پیروزی انقلاب اسلامی ایران را در اصلاح آئین دادرسی دادگاه ها بررسی نمائیم. آنچه که لازم است در ابتدای این بررسی یادآور شد این است که آئین دادرسی در دو شاخۀ مدنی و کیفری تنضیم و تصویب گردیده اما به لحاظ وابستگی اصلاح این دو قانون با هم، اصلاحات صورت گرفته نیز پی در پی به محضرتان عرضه می گردد.

آئین دادرسی مدنی را باید به حق مهمتر از آئین دادرسی کیفری دانست. زیرا علاوه بر اینکه قواعد کلی حاکم بر دعاوی مدنی، تجاری و امور حسبی را معین می نماید، در بسیاری موارد دیگر همچون ترتیب رسیدگی، بسیاری از مواعد قانونی و... در آئین دادرسی کیفری نیز مناط عمل قرار می گیرد.

در نگاهی گذرا به سیر اصلاح آئین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی که به اختصار آئین دادرسی مدنی خوانده می شود در می یابیم این قانون با پیروزی انقلاب اسلامی، ابتدا در مهرماه سال 1358 اصلاح گردید و در این زمان بود که لایحۀ قانونی تشکیل دادگاه های عمومی به تصویب رسید. این قانون رسیدگی به کلیۀ دعاوی حقوقی، جزائی و امور حسبی را در صلاحیت شعب حقوقی و جزائی دادگاه عمومی قرار داد. قانون مزبور رسیدگی به دعاوی را با حضور سه قاضی – یک رئیس و دو مستشار – الزامی می دانست که به نوع خود و برای یک مرجع عمومی بدوی در سطح شهرستان حائز اهمیت بود. در این قانون حضور دادسرا تحت نظر دادگاه نیز پیش بینی گردیده بود.

تحول عمدۀ دیگری که در عرصۀ آئین دادرسی مدنی روی داد اما در واقع باید آن را زیرمجموعۀ لایحۀ اصلاحی سال 1358 دانست، تشکیل شعب حقوقی این دادگاه های عمومی به شعب یک و دو در سال 1364 بود  رسیدگی در هر دو قسم این شعب با حضور رئیس یا دادرس علی البدل صورت می گرفت. از آنجا که ورود به عرصۀ صلاحیت ها، کیفیات رسیدگی در هریک از این مراجع و... به دلیل نسخ قوانین اشاره شده فایدۀ عملی نخواهد داشت، از ورود به این مسائل پرهیز شده و علاقه مندان گرامی را به مجموعه های قوانین و کتب آئین دادرسی ارجاع می نمایم.

از عمده تغییرات دیگری که در عرصۀ اصلاح آئین دادرسی مدنی با آن مواجه شدیم تصویب قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب در تیرماه 1373 بود که با اهدافی چون تسریع در رسیدگی به دعاوی و مراجعۀ مستقیم به قاضی صورت پذیرفت. این امر موجب حذف نهاد دادسرا از نظام حقوقی کشور گردید و برای دادگاه ها نیز در رسیدگی به دعاوی صلاحیت عام ایجاد نمود.

با مرور زمان این قانون معایب خود را نشان داد و موجب تشکیل دادگاه خانواده در سال 1376 و تصویب قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری در سال 1378 و در امور مدنی در سال 1379 و نیز اصلاح قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب مصوب سال 1373 در مهرماه 1381 و تاسیس مجدد نهاد دادسرا در نظام حقوقی ایران و نیز نهاد دیگری به نام دادگاه کیفری استانبا صلاحیت رسیدگی به جرائم با مجازات اعدام، قصاص، رجم، صلب و جرائم سیاسی و مطبوعاتی گردید که هم اکنون نیز همین قوانین در حال اجرا هستند.

طواری دادرسی و طرق رفع آن

اگر تاکنون برای حل و قصل دعاوی و یا پیگیری پروندۀ خود، به یکی از مراجع قضائی مراجعه نموده باشید، کم و بیش با ازدحام مراجعین به مراجع قضائی مواجه شده اید. این امر در شهرهای بزرگتری همچون تهران بیشتر از سایر شهرها مشهود و ملموس است. به نحوی که در بسیاری از موارد از زمان ثبت دادخواست در مراجع قضائی تا نخستین جلسۀ رسیدگی به آن، در مراجع قضائی شهری همچون تهران زمانی چند ماهه را سپری می نماید. به این امر، یعنی طولانی شدن روند رسیدگی به دادرسی، در اصطلاح حقوقی "طواری دادرسی" گفته می شود.                                                                                                   

احتمالا اصطلاح طواری دادرسی را تا کنون بسیار شنیده اید. طواری دادرسی هم اکنون از مهم ترین مشکلات پیش روی دستگاه قضائی است. از مهم ترین خواسته های هر نظام دادرسی در سراسر دنیا و علی الخصوص ایران کاهش حجم این روند  و انجام امر دادرسی در کوتاهترین زمان ممکن است. اما برای نیل به این هدف چه باید کرد؟                                                                                                 

بخشی از ازدحام در مراجع قضائی همواره به منظور تشکیل پرونده صورت می گیرد. این بخش را می توان با اطلاع رسانی مطلوب از طریق نصب و توزیع برگه های راهنما حاوی مدارک لازم جهت ثبت دادخواست با موضوعات متفاوت، انتشار اطلاعات مزبور از طریق رسانه های گروهی و سایت های مرتبط با قوّۀ قضائیّه و... تا حدود زیادی مرتفع نمود. کما این که این امر کم و بیش تا حدودی اتفاق افتاده است.                     

اما قسمت اعظم شلوغی دادگاهها و مراجع قضائی در طول رسیدگی رخ می دهد. این امر را می توان به چند طریق مرتفع نمود:                                                                                      

نخستین و عامترین راه حل، ایجاد مراجع شبه قضائی است. یعنی مراجعی که پیش از طرح دعوا در دادگاه، به دعوا رسیدگی نموده و در صورت عدم توفیق در حل و فصل دعوا و رفع خصومت، دعوا به دادگاه صالح ارجاع داده شود. با افزایش روزافزون ازدحام در مراجع قضائی این امر در ایران نیز لحاظ گردیده و مادّۀ 185 قانون سوّم برنامۀ توسعۀ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور به این امر پرداخته و مجوز ایجاد شوراهای حل اختلاف را صادر نموده است.

شوراهای حل اختلاف چند سالی است با این مجوّز قانونی ایجاد شده و با ارجاع بسیاری از دعاوی بار سنگینی را از دوش دادگاهها و مراجع قضائی  برداشته شده است. البته آنچه مسلم است همه دعاوی قابلیت طرح در این شوراها را ندارند.

دومین عامل در کاهش ازدحام مراجع قضائی، تاسیس تهاد دادسراست. زیرا با این کار مراجع قضائی با ارجاع آن قسم از دعاوی به دادسرا که نیازمند تحقیقات اولیه هستند رسیدگی هموارتری را پیش رو خواهند داشت. نهاد دادسرا تا سال 73 در نظام قضائی کشور وجود داشت. اما در این سال با هدف دسترسی سریع تر و آسان تر مردم به قاضی حذف گردید ولی مجددا در سال 82 تاسیس شد.

راه حلی که در برخی موارد دیگر در کاهش بار ازدحام مراجع قضائی می تواند راه گشا باشد، مراجعه به ادارات ثبت اسناد شهرستان ها جهت اجرای مفاد اسناد رسمی است. چرا که برای مثال می توان وجه چک را از طریق ادارات ثبت به اجرا گذاشت، اجاره نامه های تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی را از طریق ادارات ثبت پیگیری نموده و برای مستاجر حکم تخلیه دریافت نمود و...

البته استفاده از وکیل حتی اگر به صورت دریافت مشاوره نیز باشد، می تواند از مراجعات مکرر به مراجع قضائی برای اموری نظیر تشکیل پرونده و.... بکاهد.

نگاهی به زندگی و آثار مرحوم سیمین دانشور

سیمین دانشور آثار زیادی را از خود به جای گذاشته است و بیتش از بیست کتاب را تالیف و ترجمه کرده است. مهم‌ترین اثر او رمان سووشون است که به ۱۷ زبان ترجمه شده است و از پرفروش‌ترین آثار ادبی در ایران محسوب می‌شود.